Partituren
Van Navidad Nuestra bestaan verschillende
partituren:
- Argentijnse partituur 1989, arrangement Damián Sánchez (in Nederland verkrijgbaar bij St
Argentijnse Muziek, geen huurpartituren). Deze versie werd door
Ramírez zelf gebruikt en is te horen in de opnames met José
Carreras, Mercedes Sosa en Javier Rodríguez. Voorzien van Nederlandse vertaling en uitspraakregels
en aanwijzingen voor instrumenten zoals Ramírez ze in zijn concerten
gebruikte.
Ingezongen oefen-cd ook verkrijgbaar.
-Lawson Gould/ Capriccio. De oorsprong is onduidelijk.
Waarschijnlijk heeft een Europese dirigent gevarieerd op wat hij op
de eerste plaatopname hoorde. Mogelijk had dat te maken met de
slechte verkrijgbaarheid van partituren uit Argentinië. We kunnen
deze partituur niet aanraden.
- Arrangement voor vrouwenkoor verkrijgbaar op basis van de
Argentijnse versie.
Lees meer over
achtergronden partituren ...
Bezetting
- koor SATB. Er zijn bij ons ook partituren voor vrouwenkoor SSMA
verkrijgbaar.
-
tenor, bij voorkeur met folkloregeluid
-
klavecimbel of piano
- accordeon
- contrabas (vaak vervangen door basgitaar)
- percussie: bombo, caja, maar ook diverse kleine
percussie-instrumenten zoals chas chas, güiro, maracas, een met zaad
gevulde peul etc.
- gitaar
- charango (een snaarinstrument uit de Andes)
- vaak sikus (de Zuid-Amerikaanse dubbele panfluit)
Lees meer over
Argentijnse instrumenten ...
In Nederland zijn verschillende, meestal Zuid-Amerikaanse, groepen
die regelmatig de Misa Criolla begeleiden.
Omdat de accordeon alleen in het eerste deel gebruikt wordt kiezen
koren er soms voor die weg te laten. De partij is over te nemen door
een piano, maar de de accordeon is wel typisch voor het ritme van de
chamamé. Lees meer over
ritmes...
Instuderen
Navidad
Nuestra is ritmisch wat makkelijker dan de Misa Criolla, maar de
Spaanse tekst maakt het voor veel koorzangers toch pittig, vooral in
het snelle Driekoningenlied. De meeste ritmes zijn oorspronkelijk
dansen. Dat betekent dat het tempo strikt is. Aan het einde van een
deel of ritme gebruikt Ramírez wel vaak fermaten.
Voor Nederlandse dirigenten is de improvisatie van solist en/of
instrumentalisten soms een verrassing. Voordeel van de improvisatie
is dat de meeste begeleidingsgroepen ook hun spel kunnen aanpassen
om een koor zo nodig meer ritmische steun te geven. Een zanger met
de neus in de partituur in plaats van richting dirigent kan de mis
onmogelijk goed zingen! Thuis studeren op de teksten en luisteren
naar een goede (oefen-)cd helpt enorm. De cd's van Javier Rodríguez,
José Carreras en Mercedes Sosa zijn goed bruikbaar. Oefen-cd is
verkrijgbaar voor gemengd koor en voor vrouwenkoor.
Akoestiek en
geluidsversterking
Koren treden vaak op in kerken. Voor klassieke stukken is dat
uitstekend, maar de combinatie van koorzang en percussie geeft al
gauw een kakofonie van geluid. Het probleem is het grootst voor de
achterste rijen van het publiek. Bovendien valt de gitaar weg tegen
een piano en een koor. Ramírez zelf gebruikte altijd
geluidsversterking.
Navidad Nuestra in een klein kerkje is te proberen met alleen lichte
versterking van de gitaar. Gebruik dan liever een piano dan een
vleugel.
In een grote kerk (meer dan ca 300 plaatsen) is goede
geluidsversterking onontbeerlijk. Ook goede geluidstechnici hebben
meestal geen ervaring met de combinatie van moeilijkheden die werken
in een kerk met deze muziek oplevert. Een theaterzaal is voor deze
muziek bijna altijd beter. De meerkosten worden veelal deels
terugverdiend doordat de kostbare geluidsapparatuur daar al aanwezig
is. Pas op: een akoestische zaal heeft veelal hetzelfde probleem als
een kerk!
De Stichting Argentijnse Muziek kan adviseren over een
geluidstechnicus.