Deze muziekstijlen komen niet uit Argentinië, maar worden er wel gebruikt. Veel Argentijnse ritmes zijn hier uit voortgekomen.
De huayno (in
Quechua-taal: wayñu) is de
belangrijkste Peruaanse Incadans.De huayno wordt in paren gedanst, maar soms
ook als rondedans rond een paar.
Hier in moderne setting op You Tube. Ook in Argentinië
wordt hij gebruikt en de stijl ligt aan de basis van veel feestelijke
Argentijnse muziek- en dansstijlen.
Muzikaal is de huayno pentatonisch met een binair ritme, meestal
vierkwartsmaat.
Gebruikelijke instrumenten: quena, charango, Zuid-Amerikaanse harp,
gitaar.
La estrella azul, huayno van Peteco Carabajal, gezongen
door Opus Cuatro, Festival van Cosquín 2012
De
yaraví komt van de harawi van de
Inca’s en drukt de bitterheid en verlatenheid van het
hooggebergte uit. Het is het lied van de mestizen van
Ecuador, Peru en Bolivia en beleefde zijn hoogtepunt rond
1800. Het lied wordt gebruikt als liefdes- maar vooral ook
als begrafenismelodie. De oorspronkelijke vorm heeft een 6/8
maat, de Creoolse vorm een 3/4 maat. Het wordt vaak gespeeld
met begeleiding van een quena, de Indiaanse rechte fluit.
El condor pasa
van Daniel Alomía Robles: yaraví, gevolgd door huayno (vanaf
3:35 min), door Canto Andino
Gloria uit Misa Criolla van Ariel Ramírez, yaraví gevolgd door
carnavalito (vanaf 50 sec), Javier Rodríguez
met koor olv Carlijn Budde
De
taquirari (of takirari, muziek ter
ere van de pijl, gebruikt vóór de jacht) is een dans uit het
oosten van Bolivia, maar wordt ook veel gebruikt in de
Argentijnse provincie Salta. De dansers staan in paren, vaak
gekleed in wit, gecombineerd met een kleur.
Gedanste taquirari. Muzikaal is het een tweekwartsmaat, verwant aan de huayno,
mogelijk met wat Spaanse (of Catalaanse) invloeden.
Gewoonlijk bestaat de takirari uit een inleiding, gevolgd door twee
of drie delen. Ariel Ramírez gebruikt de
takirari in het driekoningenlied in de kerstcantate
Navidad
Nuestra.
Los Reyes Magos uit Navidad Nuestra van Ariel Ramírez met
Ariel Ramírez en Javier Rodríguez (soloversie).
De marinera kan
in paren of kring gedanst worden. Het is de dans van de kust van
Peru. De stad Trujillo wordt gezien als hoofdstad van de marinera en
viert jaarlijks op 7 oktober de 'dag van de marinera'. De dans wordt
meestal begeleid door een cajón peruano, gitaar en ook wel een
kleine hoorn.
Vooral de huayno, net als de marinera pentatonisch, wordt als
oorsprong gemoemd.
Gedanste marinera.
Vagabundo de
la oscuridad van Aníbal Cuadros, Argentijnse marinera gezongen
door Javier Rodríguez, begeleid door Daniel Morcos en Oscar Puebla
De Peruaanse wals, vals peruano of vals criollo, is een uitzondering op deze pagina. Hij is rond 1900 ontstaan in Lima, onder invloed van de Europese wals en Afrikaanse invloeden. Het genre is, uiteraard, in driekwartsmaat. Hoewel de Europese wals hoorde bij de hogere kringen is de Peruaanse wals echt populaire muziek. De Peruaanse, of creoolse, wals is sneller dan de Europese en meer gemarkeerd. Vanaf het begin werd de Peruaanse wals gespeeld op gitaar. Er is een directe relatie met de wals uit de tangosalons.
La Flor de la Canela vals peruano van en door Chabuca Grande
Acercate Cholito van Ariel Ramírez uit Cantata Sudamericana
door Javier Rodríguez, Oscar Puebla, Daniel Morcos en Oscar Reta